Siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không?
Siêu âm là một trong những xét nghiệm sàng lọc ung thư dạ dày. Xét nghiệm này giúp phát hiện những bất thường trong niêm mạc dạ dày nhưng không khẳng định chắc chắn bệnh nhân mắc ung thư dạ dày. Bài viết dưới đây sẽ phân tích giá trị của siêu âm trong chẩn đoán ung thư dạ dày và các xét nghiệm chẩn đoán căn bệnh ác tính này.
Ung thư dạ dày là loại ung thư phổ biến thứ 3 tại Việt Nam. Mỗi năm có tới 11 – 12 nghìn người mắc bệnh trong đó có tới 9 nghìn người tử vong. Nguyên nhân do đa phần bệnh nhân đều phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn khi ung thư dạ dày đã di căn hạch lympho hay cơ quan xa. Nếu ung thư dạ dày được chẩn đoán ở giai đoạn sớm thì tỷ lệ chữa khỏi tới 80%.
Siêu âm có thể phát hiện ung thư dạ dày không?
Siêu âm là kỹ thuật sử dụng sóng âm để tạo ra cấu trúc của các cơ quan như dạ dày. Trong siêu âm tiêu chuẩn, một đầu dò hình cây đũa được đặt trên da. Nó phát ra sóng âm thanh và phát hiện tiếng vang khi chúng bật ra khỏi các cơ quan nội tạng. Mô hình tiếng vang được xử lý bởi máy tính để tạo ra hình ảnh đen trắng trên màn hình.
Siêu âm là một trong các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh mang tính chất định hướng, thường kết hợp với CT scan, nội soi, X-quang để sàng lọc ung thư dạ dày. Vậy siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không? Nếu chỉ sử dụng xét nghiệm này thì không khẳng định được ung thư dạ dày. Nếu kết quả chẩn đoán hình ảnh phát hiện khối u bất thường thì các bác sĩ thường thực hiện sinh thiết để làm xét nghiệm tế bào học mới có thể chẩn đoán chính xác ung thư dạ dày. Siêu âm dạ dày thường có nhiều giá trị hơn trong việc thăm khám định kỳ, tầm soát ung thư.
Các xét nghiệm sàng lọc, chẩn đoán ung thư dạ dày
Chỉ mình siêu âm khó phát hiện chính xác bệnh ung thư dạ dày nên cần kết hợp thêm các xét nghiệm khác để chẩn đoán sát nhất tình trạng bệnh. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến.
Nội soi đường tiêu hóa trên
Nội soi đường tiêu hóa trên hay còn gọi là nội soi dạ dày, thực quản, ruột non EGD là xét nghiệm chính được sử dụng để chẩn đoán ung thư dạ dày. Trong xét nghiệm này, bác sĩ sử dụng ống nội soi mềm, mỏng, linh hoạt, có kích thước nhỏ được gắn camera ở đầu để quan sát toàn bộ niêm mạc dạ dày, thực quản và phần đầu ruột non.
Các bất thường trên niêm mạc sẽ được hiển thị trên màn hình có thể là vết loét, khối polyp hay khối u. Để xác định chính xác khối u là lành tính hay ác tính, mẫu mô sẽ được sinh thiết bằng một dụng cụ qua ống nội soi. Sau đó, mẫu mô được gửi đến phòng thí nghiệm và quan sát dưới kính hiển vi để xác định khối u có phải là ung thư hay không.
Khi nhìn qua ống nội soi, ung thư dạ dày có thể trông giống như một vết loét, một khối hình nấm hay khối trồi sùi, hoặc các khu vực niêm mạc dày, phẳng, lan tỏa.
Siêu âm nội soi
Khác với siêu âm tiêu chuẩn đầu dò được đặt trên da. Trong siêu âm nội soi (EUS), một đầu dò nhỏ được đặt trên đầu của ống nội soi. Điều này cho phép đầu dò nằm trực tiếp trên thành dạ dày nơi có thể chứa khối u ác tính. Từ đó, các bác sĩ có thể nhìn vào các lớp của thành dạ dày, cũng như các hạch bạch huyết gần đó và các cấu trúc khác ngay bên ngoài dạ dày.
EUS là hữu ích nhất trong việc phát hiện ung thư khi lan rộng sâu trong thành dạ dày, các mô lân cận và các hạch bạch huyết gần đó. Nó cũng có thể được sử dụng để giúp dẫn kim vào khu vực bất thường để sinh thiết mẫu mô.
Sinh thiết giúp phát hiện ung thư dạ dày rất chuẩn
Sinh thiết mẫu mô để xác định ung thư dạ dày thường được thực hiện ngay khi nội soi. Các trường hợp ung thư mà khối u đã xâm lấn sâu trong thành dạ dày thường khó sinh thiết với nội soi tiêu chuẩn. Trong trường hợp này, sinh thiết trong siêu âm nội soi được thực hiện với một mũi kim mỏng, rỗng vào thành dạ dày để lấy mẫu sinh thiết. Mẫu mô sinh thiết cũng có thể được lấy từ các khu vực có khả năng lây lan ung thư như các hạch bạch huyết gần đó hoặc các khu vực bất thường trong các bộ phận khác của cơ thể.
Xét nghiệm sinh thiết mẫu mô
Các mẫu sinh thiết được gửi đến phòng thí nghiệm sẽ được quan sát dưới kính hiển vi. Các mẫu được kiểm tra xem chúng có chứa tế bào ung thư hay không và nếu có thì đó là loại gì (ví dụ ung thư biểu mô tuyến, carcinoid, khối u mô đệm hoặc u hạch). Nhiều xét nghiệm hơn có thể được thực hiện nếu mẫu mô gồm nhiều loại tế bào ung thư.
Chẩn đoán hình ảnh có phát hiện ung thư dạ dày không?
Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ có thể được chỉ định để chẩn đoán mức độ lan rộng khối u và làm cơ sở để bác sĩ lên phác đồ điều trị.
Chụp X-quang cản quang đường tiêu hóa trên với barium
Xét nghiệm này được thực hiện sau khi bệnh nhân uống BaSO4. Chùm tia X xuyên qua lớp phủ của barium cho thấy hình ảnh rõ nét của niêm mạc đường tiêu hóa trên (thực quản, dạ dày và phần đầu ruột non). Xét nghiệm này được sử dụng ít thường xuyên hơn so với nội soi vì nó có thể bỏ sót một số khu vực bất thường và không cho phép bác sĩ lấy mẫu sinh thiết nhưng ít xâm lấn hơn nội soi.
Chụp cắt lớp vi tính (CT hoặc CAT)
Chụp CT sử dụng tia X để tạo hình ảnh chi tiết, cắt ngang của cơ thể bệnh nhân. Không giống như chụp X-quang thông thường, chụp CT tạo ra hình ảnh chi tiết của các mô mềm trong cơ thể. Quét CT cho thấy hình ảnh dạ dày khá rõ ràng và thường có thể xác nhận vị trí của ung thư. Quét CT cũng có thể cho thấy các cơ quan gần dạ dày ví dụ như gan, cũng như các hạch bạch huyết và các cơ quan xa nơi ung thư có thể đã di căn. Chụp CT có thể giúp xác định giai đoạn của ung thư và xác định vị trí khối u trước phẫu thuật.
Sinh thiết kim hướng dẫn CT: Quét CT cũng có thể được sử dụng để hướng dẫn kim sinh thiết vào khu vực nghi ngờ lây lan tế bào ung thư. Bệnh nhân nằm trên bàn quét CT trong khi bác sĩ di chuyển kim sinh thiết qua da về phía khối u và bấm các mảnh khối u để quan sát dưới kính hiển vi.
Tham khảo: Dấu hiệu ung thư dạ dày
Chụp cộng hưởng từ (MRI)
Tương tự như chụp CT nhưng sử dụng sóng radio và nam châm mạnh thay vì tia X.
Chụp PET CT
Trong xét nghiệm này, bệnh nhân sẽ được tiêm tĩnh mạch một lượng nhỏ chất phóng xạ (thường là một loại đường tương tự glucose gọi là FDG). Tế bào ung thư phân chia mạnh hơn nên chúng tiêu thụ nhiều đường hơn và thu lấy nhiều chất phóng xạ. Các camera đặc biệt sẽ chụp và tìm ra những vùng phát ra phóng xạ trong cơ thể. PET CT hữu ích trong việc phát hiện di căn trong toàn bộ cơ thể. Tuy nhiên, PET ít được sử dụng trong ung thư dạ dày vì loại tế bào ung thư dạ dày không sử dụng nhiều đường.
X-quang ngực
Xét nghiệm này được thực hiện khi nghi ngờ khối u dạ dày đã di căn đến phổi. X quang ngực thẳng không cần thực hiện nếu bệnh nhân đã được chụp CT scan ngực.
Xét nghiệm máu có phát hiện ung thư dạ dày không?
Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu được thực hiện để tìm dấu thiếu máu do ung thư dạ dày gây chảy máu vào dạ dày. Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân cũng có thể thực hiện. Ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm ít biểu hiện triệu chứng lâm sàng và dễ gây nhầm lẫn với các bệnh dạ dày thông thường khác. Chính vì thế, khi cơ thể có dấu hiệu bất thường nào trên đường tiêu hóa, hãy tìm gặp bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Tokyo Res 1000 là sản phẩm đầu tiên và duy nhất trên thế giới có chứa nấm miễn dịch quý hiếm Hanabiratake được lên men theo công nghệ độc quyền được Mỹ, Nhật cấp bằng sáng chế, làm tăng hàm lượng Beta glucan tới 47,6% – hàm lượng Beta glucan cao nhất từ trước tới nay, giúp tăng cường miễn dịch, nâng cao thể trạng, ức chế sự phát triển khối u, ngăn ngừa di căn, kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân ung thư dạ dày. Sản phẩm đã được Công ty TNHH Minh Ngọc Medical nhập khẩu nguyên hộp và phân phối độc quyền tại thị trường Việt Nam từ tháng 8/2019. Tìm hiểu thêm thông tin về sản phẩm Tại đây.
Gắn link: Ung thư dạ dày: yếu tố nguy cơ, dấu hiệu và chẩn đoán
Tài liệu tham khảo: https://www.cancer.org/cancer/stomach-cancer/detection-diagnosis-staging/how-diagnosed.html
